Wat is COPD?
De afkorting COPD komt uit het Engels en staat voor ‘chronic obstructive pulmonary disease’ ofwel “chronisch obstructief longlijden”. Vroeger heette dit chronische bronchitis en longemfyseem.
COPD is een ziekte waarbij de luchtwegen blijvend vernauwd zijn en de longen steeds minder goed werken. De oorzaak is een voortdurende (‘chronische’) ontsteking van het slijmvlies van de luchtwegen. Hierdoor raken vooral de kleine vertakkingen van de luchtwegen blijvend beschadigd.
Wat zijn de klachten?
De eerste klachten ontstaan vaak pas na het veertigste levensjaar en bestaan uit hoesten en het opgeven van slijm. Het ademen gaat vaak gepaard met piepen en brommen. U wordt sneller kortademig en moe, vooral bij inspanning zoals traplopen. Verkoudheid, griep en longontsteking geven extra veel klachten en gaan minder snel over.
Sommige mensen zijn bang om het benauwd te krijgen en durven zich haast niet meer in te spannen.
Hoe ontstaat het?
De belangrijkste oorzaak van COPD is roken. Door contact met rook of prikkelende stofdeeltjes in de lucht ontstaat een chronische ontsteking van het slijmvlies in de luchtwegen. Vooral de kleine vertakkingen van de luchtwegen en de longblaasjes raken hierdoor steeds meer beschadigd. De schade is blijvend en herstelt zich niet. COPD komt niet door een allergie.
Waarom behandelen?
COPD kan niet genezen. Medicijnen kunnen er wel voor zorgen dat u er minder (vaak) last van heeft. Bij sommige mensen met COPD lijken de longen hierdoor minder snel te verslechteren.
De behandelingsdoelen bij patiënten met COPD zijn:
- verminderen van de klachten;
- verbeteren van het inspanningsvermogen;
- normaliseren van de achteruitgang van de longfunctie;
- voorkómen van exacerbaties (plotselinge verergering van de klachten);
- uitstellen of voorkómen van invaliditeit en arbeidsongeschiktheid;
- verbeteren van de ziektegerelateerde kwaliteit van leven.
Wat is belangrijk
Stoppen met roken
Dit is het belangrijkst, in elk stadium van de ziekte. Vanuit de praktijk kunnen we u hierin begeleiden en ondersteunen. Vraag ook aan anderen om niet in uw omgeving te roken. Daardoor zal de chronische ontsteking en verdere beschadiging van uw longen verminderen. Het kan enkele maanden duren voordat u merkt dat het hoesten en opgeven van slijm vermindert. Verkoudheden en luchtweginfecties zullen ook minder klachten geven. Hierdoor zal de conditie van uw longen minder gauw verslechteren.
Bewegen
Regelmatig bewegen is goed voor uw algehele conditie. Het zorgt er voor dat u minder snel kortademig wordt bij inspanning. Soms kan onder begeleiding van de fysiotherapie een trainingsprogramma worden gevolgd om uw conditie te verbeteren.
Gezonde voeding
COPD kost vanwege de insufficiënte ademhaling veel energie, vooral in verder gevorded stadium. Indien uw voeding niet goed is, leidt dit gewichtsverlies door verlies aan spiermassa. Uw algehele conditie neemt hierdoor snel af. Indien nodig wordt u naar een diëtiste verwezen.
De griepprik
Is voor u extra belangrijk om ernstige complicaties van de griep te voorkomen
Controles
Of u COPD heeft kunnen we onderzoeken met een longfunctie-test (spirometrie). Op een longfoto is het niet duidelijk te zien. Daarnaast zijn er enkele vragenlijsten om te beoordelen welke invloed de COPD heeft op uw dagelijks leven. Op basis van de uitslagen van het longfunctie onderzoek en de vragenlijsten wordt een behandelplan opgesteld. Na 6-12 weken wordt het longfunctieonderzoek herhaald om het effect van de behandeling te meten.
Daarna zal elke 3 maanden een controle plaatsvinden om te beoordelen hoe het met u gaat en of de medicatie nog goed wordt gebruikt. Het longfunctie onderzoek wordt jaarlijks herhaald om een eventuele verslechtering van de longfunctie op te sporen.
Informatie over diverse inhalatoren
|
Apparaat |
Medicijn |
Videolink |
Printversie |
|
|
|
|
Autohaler |
|
Autohaler |
Airomir, Qvar |
|
|
|
Cyclohaler |
|
Cyclohaler |
|
|
Diskus |
Ventolin, salbutamol, flixotide, fluticason |
Diskus |
|
|
Dosis aerosol |
Diverse |
Altijd via voorzetkamer. Zie hieronder |
|
|
Handihaler (engels) |
Spiriva |
Handihaler |
|
|
Inhalator Ingelheim |
|
|
Inhalator Ingelheim |
|
Novolizer |
|
www.youtube.com/watch?v=kaywkDUDyxg (Duits) http://www.youtube.com/watch?v=HybRl0MS6Uw&feature=related (engels) |
Novolizer |
|
Redihaler |
|
Redihaler |
|
|
Respimat (engels) |
Spiriva |
Respimat |
|
|
Turbuhaler (engels) |
Pulmicort, Symbicort |
http://www.youtube.com/watch?v=tNL_lWfIHd8&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=JIpdp-jGGbg&feature=related |
Turbuhaler |